¹College of Animal Science and Technology, Yangzhou University, Yangzhou, CHINA
²Key Laboratory for Animal Genetics and Molecular Breeding of Jiangsu Province, CHINA DOI : 10.9775/kvfd.2020.24783 Bu çalışmanın amacı, farklı sperm sulandırıcılarının 16ºC"de saklanan Hu koç sperm kalitesi parametreleri üzerindeki etkilerini belirlemekti. İncelenen kalite parametreleri arasında toplam sperm motilitesi, progresif motilite, canlı kalma süresi, plazma membran bütünlüğü, akrozom bütünlüğü ve eğrisel hız gibi bazı kinematik parametreler bulunuyordu. Her koçtan yaklaşık yirmi kez sperm alındı ve üreme mevsimi boyunca koçlardan iki günde bir ejekülat toplandı. Deneylerde üç Hu koçu kullanıldı. Ejekülatlar havuz oluşturulduktan sonra, 1:10 oranında sırasıyla A (Tris-Fruktoz bazlı), B (Fruktoz-Sodyum Sitrat bazlı), C (Glukoz bazlı), D (Fruktoz bazlı) ve E (Kontrol, Fizyolojik tuzlu su) sulandırıcıları ile seyreltildi ve sonra 16ºC"de muhafaza edildi. Adı geçen parametreler her 24 saatte bir tespit edildi. A sulandırıcısının kullanıldığı gruptaki toplam sperm motilitesi, progresif motilite, akrozom bütünlüğü ve bazı kinematik parametreleri diğer sulandırıcılara oranla en yüksek saptandı ve bu özellikler 24 ile 144 saat içinde yavaş yavaş azaldı. A sulandırıcısının kullanıldığı gruptaki spermlerin etkin canlılık süresi 74.50±4.82 saat ve toplam canlılık süresi 412.67±2.52 saat iken, bu değerler diğer dört sulandırıcıdan çok daha yüksek saptandı (P≤0.05). A sulandırıcısının kullanıldığı gruptaki spermlerin akrozom bütünlüğü 24 ile 144 saat içinde en yüksekti ve bu değerler diğer sulandırıcıların 48 ile 144 saat içinde sahip oldukları değerlerden çok daha yüksekti (P≤0.05). Diğer sulandırıcılarla karşılaştırıldığında A sulandırıcısının, 24 ile 96 saatlik sperm muhafazasında sayısal olarak en yüksek plazma membran bütünlüğüne sahip olduğu saptandı (P >0.05). Sonuç olarak, A sperm sulandırıcısının, suni tohumlama için kullanılmak üzere 144 saate kadar muhafaza süresince sperm kalitesini artırdığı belirlendi. Anahtar Kelimeler : Hu koçu, 16ºC, Sperm sulandırıcısı, Sperm kalitesi