Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 2020 , Vol 26 , Sayı 6
An Overlooked Entities in Small Animal Surgery: Splenic Disorders
Kürşat ÖZER1, Burak GÜMÜRÇİNLER2, Murat KARABAĞLI1
1Istanbul University-Cerrahpaşa, Faculty of Veterinary Medicine, Surgery Department, TR-34320 Avcillar/ Istanbul - TURKEY
2Istanbul Municipality Kısırkaya Temporary Animal Shelter, TR-34450 Sarıyer/Istanbul - TURKEY
DOI : 10.9775/kvfd.2020.24551 Vücutta hayati öneme sahip bir işlevi olan dalak, karnın sol kısmında yer alır. Dalağın birincil görevleri, kan hücrelerinin rezervuarı ve bağışıklık sisteminin savunma hücrelerinin üretilmesi gibi hematopoez ve bağışıklık olaylarıdır. Çoğu zaman -klinik belirtilerin patognomik olmaması nedeniyle- dalak hastalıkları, operasyon esnasında rastlantısal olarak tespit edilmektedir. Splenoz dalak dokusunun diğer vücut kompartmanlarındaki heterotopik bir ototransplantasyonudur ve görüntüleme esnasında patolojik bir durum olarak yorumlanabilir. Yaşlanma sürecine bağlı olarak dalakta demir birikimi yani sideroz gibi yabancı madde birikimleri izlenebilir. Dalağın patolojileri çoğunlukla organın genişlemesi (splenomegali) ile karakterizedir. Hemanjiyosarkom, dalakta en sık karşılaşılan neoplazidir ve genellikle kalbin sağ atriyumuna metastaz yapar. Ultrasonografi, dalak bozukluklarının tanısında en sık kullanılan tanı aracıdır. Ayrıca manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve bilgisayarlı tomografi (BT) teknikleri de kullanılabilir. Preoperatif dönemde tam kan, plazma veya her ikisi birden hazır edilmelidir. Dalak patolojilerinin cerrahi müdahaleleri arasında splenorafi, parsiyel splenektomi ve total splenektomi sayılabilir. Dalak yaralanmaları genellikle künt travmadan kaynaklanır. Yaşamı tehdit eden miktarda kan kaybı olmadıkça cerrahi müdehale endikasyonu doğmaz. Genellikle derin göğüslü köpek ırklarında mide dilatasyonu ve volvulusa bağlı olarak karşılaşılan ve akut bir dalak hastalığı olan dalak torsiyonun tanısı oldukça zordur. Bu durumda total splenektomi, dalak derotasyonundan ziyade tercih edilen tedavi seçeneğidir. Postoperatif erken dönem komplikasyonları, pankreas ve mide duvarında kanama, kardiyak aritmi ve iskemiyi içerir; postoperatif seyrin komplikasyonları olarak metastaz ve mide dilatasyonu ve volvulus görülür. Bu derleme, bir organ olarak dalağın fonksiyonel önemini ve işlevlerini daha iyi anlamak için yeni bir kapı açmayı, tanı araçları hakkında bilgiler paylaşmayı ve hastalıklarında uygun cerrahi yaklaşımın seçilmesine rehberlik etmeyi amaçlamıştır. Anahtar Kelimeler : Splenoz, Hemanjiyosarkoma, Siderozis, Total splenektomi, Dalak torsiyonu