Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 2021 , Vol 27 , Issue 1
Prediction of Immunoglobulin G in Lambs with Artificial Intelligence Methods
Pınar CİHAN1, Erhan GÖKÇE2, Onur ATAKİŞİ3, Ali Haydar KIRMIZIGÜL2, Hidayet Metin ERDOĞAN4
1Department of Computer Engineering, Faculty of Çorlu Engineering, Tekirdağ Namık Kemal University, TR-59860 Tekirdağ - TURKEY
2Department of Internal Medicine, Faculty of Veterinary Medicine, University of Kafkas, TR-36100 Kars - TURKEY
3Department of Chemistry, Faculty of Art and Science, University of Kafkas, TR-36300 Kars - TURKEY
4Department of Internal Medicine, Faculty of Veterinary Medicine, University of Aksaray, TR-68100 Aksaray - TURKEY
DOI : 10.9775/kvfd.2020.24642 Yenidoğan ruminantların sağlığı, ölüm ve hastalık oranları, kolostrum kalitesine ve emilen Immunoglobulin G (IgG) miktarına bağlıdır. Konvansiyonel yöntemlerle IgG konsantrasyonunun ölçülmesi maliyetli olduğundan, bilgisayar destekli tahminler önemlidir. Bu çalışmada, gama-glutamil transferaz (GGT) enzim aktivitesi, toplam protein (TP) ve albümin (ALB) değerlerinden serum IgG konsantrasyonunu tahmin etmek için yapay sinir ağı (YSA), çok değişkenli uyarlanabilir regresyon eğrileri (MARS), destek vektör regresyonu (SVR) ve bulanık sinir ağı (FNN) modelleri kullanılmıştır. Parametreler arasındaki korelasyon incelenmiş ve serum IgG konsantrasyonunun, GGT ve TP ile pozitif, ALB ile negatif korelasyonlu olduğu görülmüştür (sırasıyla R = 0.75, P<0.001; R = 0.67, P<0.001; R = -0.17, P<0.01). Yenidoğan kuzularda ölüm, sağlıklılık ve hastalık için eşik değerler karar ağacı yöntemiyle belirlenmiştir. Ölümler için IgG ≤113 mg/dL (P<0.001), GGT ≤191 mg/dL (P=0.001) ve TP ≤45 g/L (P<0.001) olarak belirlenirken sağlıklılık için IgG >575 mg/dL (P=0.02), GGT >191 mg/dL (P<0.001) ve TP >55 g/L (P<0.001) olarak belirlenmiştir 0.98 korelasyon katsayısı (R), 234.4 hata kareler ortalamasının karekökü (RMSE) ve 175.8 ortalama mutlak hata (MAE) ile IgG değerini tahmin etmede en başarılı yöntemin FNN olduğu görülmüştür. Keywords : Bulanık sinir ağı, Çok değişkenli uyarlanabilir regresyon eğrileri, Destek vektör regresyonu, Immunoglobulin G, Karar ağacı, Yapay sinir ağı