¹Department of Breeding Techniques, Sheep Breeding Research Institute, TR - 10200 Bandırma, Balıkesir - TÜRKİYE
²Department of Reproduction and Artificial Insemination, Faculty of Veterinary Medicine, Dokuz Eylul University, TR- 35890 Kiraz, İzmir - TÜRKİYE
³Department of Reproduction and Artificial Insemination, Faculty of Veterinary Medicine, Bursa Uludag University, TR- 16059 Görükle, Bursa - TÜRKİYE DOI : 10.9775/kvfd.2022.27636 Bu çalışma, koç spermasının 5ºC"de 96 saat süre ile saklanmasında farklı sulandırma oranlarının sperm hareketleri ile ilişkili (motilite, progressivite ve ortalama hız) parametreleri, baş çapı, mitokondriyal membran potansiyeli ve canlı sağlam akrozoma sahip spermatozoa oranlarına etkilerinin ortaya konulması amacıyla gerçekleştirildi. Dört baş erişkin koçtan elde edilen normospermik özelliğe sahip ejekulatlar birleştirildi. Birleştirilen ejekulatlar ikiye bölünerek; Düşük Dilüsyon Oranı (LDR) (400 milyon) ve Yüksek Dilüsyon Oranı (20 milyon), motil spermatozoa tohumlama dozunda/0.25 mL payet olacak şekilde yağsız süt tozu yumurta sarısı bazlı sulandırıcı ile sulandırıldı. Genel olarak Düşük sulandırma oranı (LDR) grubunda TM ve progressivitenin Yüksek sulandırma oranı (HDR) grubuna göre daha hızlı azaldığı gözlemlendi. On ikinci saatten 96. saate kadar ki saklama süresinde, HDR grubunda elde edilen hızlı progresif motilitenin (P<0.01), mitokondriyal membran potansiyelinin (P<0.05) ve sağlam akrozoma sahip canlı spermatozoa oranının (P<0.01), doğrusallığın (STR) (P<0.001) LDR grubuna göre istatistiksel olarak daha yüksek olduğu gözlemlendi. Saklama süresince incelenen spermatolojik özelliklerin farklı zamanlarda zarar gördüğü, ayrıca sperm konsantrasyonu ve saklama süresinden de etkilendiği sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler : Akrozom, Koç, Konsantrasyon, Kinematikler, MMP, Motilite, Saklama, Sperma, Sulandırıcı