Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 2022 , Vol 28 , Sayı 2
Blood and Milk Beta-hydroxybutyric Acid Concentrations in Diff erent Dairy Cattle Breeds and Association of Subclinical Ketosis with Postpartum Health Disorders, Culling Rate, Body Condition Score, Parity and Milk Production in Holstein
Kemal AKSOY1, Abdülkerim DENİZ2, Serdar DEMİR3, Ali Cesur ONMAZ4
1University of Muğla Sıtkı Koçman, Faculty of Veterinary Medicine Milas, Department of Internal Medicine, TR-48200 Milas, Muğla - TÜRKİYE
2Free Researcher, Nispetiye Mah. Bakır Sok. No. 1, TR-34340 Beşiktaş, İstanbul - TÜRKİYE
3University of Muğla Sıtkı Koçman, Faculty of Science, Department of Statistics, TR-48000 Kötekli, Muğla - TÜRKİYE
4University of Erciyes, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Internal Medicine, TR-38280 Talas, Kayseri, TÜRKİYE
DOI : 10.9775/kvfd.2021.26804 Bu çalışmanın amacı beta-hidroksibütirik asit konsantrasyonlarını kanda (KBAK) ve sütte (SBAK) Holstein (n=216, 8 çift lik), Montbeliard (n=23), Simmental (n=38) ve Holstein- Montbeliard melezlerinde (HMM, n=23, yalnız KBAK) postpartum 2. ve 4. haft ada (PPH2 ve PPH4) ölçmektir. Ayrıca, subklinik ketozis (SK) prevalansı ile irtibatlı doğum sonrası ilk 90 gündeki postpartum metabolik hastalıklar (PPMH), vücut kondisyon skoru (VKS) ve günlük ortalama süt verimi Holstein ırkında değerlendirilmiştir. HMM ve Montbeliard"larda diğerlerine göre anlamlı olarak daha düşük KBAK oranı tespit edilmiştir. Primiparous Montbeliard ve Holstein ırklarında SBAK PPH2"de PPH4"e göre önemli oranda yüksek çıkmıştır. VKS"si doğumda 2 veya 4 olan hayvanlar PPH2 ve 4"de anlamlı derecede daha yüksek SBAK"a sahip oldukları görülmüştür ve bu hayvanlarda metritis ve çoklu hastalık görülme oranı yüksek çıkmıştır. Doğumda VKS4"e sahip Holstein"lar PPH2 ve 4"te daha yüksek KBAK"a sahiplerdi. Holstein"larda SK prevalansı PPH2"de kanda (KBAK≥1.2 mmol/L, KSK) ve sütte [SBAK=100 μmol/L (SSK1), SBAK≥200 μmol/L (SSK2), SBAK≥100 μmol/L (SSK1/2)] sırasıyla 8.3, 11.8, 5.8 ve 17.3% ve PPH4"de sırasıyla 4.7, 4.9, 6.9 ve 11.9% olarak tespit edilmiştir. SK pozitif olan Holstein ırkında, doğum sonrası ilk 90 günde PPMH gelişme oranı anlamlı derecede risk oluşturmuştur. SSK1"in ve SSK1/2"nin süt verimi ile ilişkisi tespit edilmemiştir. PPH2"de hem KSK hem de SSK2"ye sahip Holstein"larda, ilk 90 günde günlük ortalama 6.7 kg süt verimi kaybı görülmüştür. Doğum sonrası ilk 90 günde sürüden ayırma oranı Holstein ırkında %3.7 oranın görülmüş ve bunlardan PPH2"de SSK2 pozitif olanlar anlamlı derecede yüksek riskli çıkmışlardır (Odds 11.2, %25, P<0.05). Sonuç olarak, doğumda VKS2 ve 4"e sahip hayvanlarda PPH2 ve 4"te SBAK ve KBAK düzeylerinin daha yüksek olduğu gözlenmiştir. Montbeliard ve HMM"lerin postpartum KBAK"ları Holstein ve Simmental"lerden daha düşük çıkmıştır. KSK ve SSK2, Holstein"larda PPMH, sürüden ayırma ve süt verimi için önemli bir risk oluşturmuştur. Anahtar Kelimeler : Beta-hidoksibütirik asit, Holstein, Metabolik hastalık, Montbeliard, Simmental, Subklinik ketozis