Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 2021 , Vol 27 , Sayı 6
Annual and Seasonal Variations of Testicular and Pituitary-Thyroid Axis Activities in Bucks Native to Sahara Desert
Nadia CHERGUI1, Nouria BOUKENAOUI-FERROUK1, Salima CHARALLAH-CHERIF2, Farida KHAMMAR2, Zaina AMIRAT2, Pierre MORMEDE4
1Saad DAHLAB University Blida 1, Institute of Veterinary Sciences, Blida, ALGERIA
2Houari BOUMEDIENE University of Sciences and Technology, Faculty of Biology, Laboratory of Research on Arid Lands, Bab Ezzouar, Algiers, ALGERIA
3Benyoucef BENKHEDDA University of Algiers 1, Department of Biology, ALGERIA
4University of Toulouse, INRAE, ENVT, GenPhySE, F-31326, Castanet Tolosan, FRANCE
DOI : 10.9775/kvfd.2021.26194 Bu çalışma, Sahra Çölü"ne özgü yerli antilopların morfometrik parametreler, seksüel ve tiroid aktivitelerinin tanımlanan karşılaştırmalı yıllık ve mevsimsel modellerinin araştırılması için yapılmıştır. Vücut ağırlığı, testis hacmi, radyoimmünoassay ile ölçülen plazma testosteron konsantrasyonu ve TSH, FT3 ve FT4 plazma konsantrasyonlarının enzim işaretli floresan yöntemiyle ölçülmesiyle belirlenen hipofiz-tiroid eksen aktivitesinin mevsimsel modellerini belirlemek için yedi adet yetişkin antilop kullanıldı. Sonuçlar, vücut ağırlığının Ocak ayında, testis hacminin Aralık ile Şubat ayları arasında ve plazma testosteron konsantrasyonunun Mart ayında minimum seviyelerde yer alarak aylık ve mevsimsel varyasyonlar sergilediğini; çevre sıcaklığının ve fotoperiyodun en yüksek olduğu Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında bu değerlerin maksimum seviyelere aşamalı olarak yükseldiğini gösterdi. Ekim ayında, vücut ağırlığı ve testis hacminden önce testosteron seviyelerinde hızlı bir düşüş saptandı (P<0.001). Plazma TSH miktarı önemli bir değişiklik göstermezken, FT4 ve özellikle de FT3"ün (P<0.001) aylık ritimleri, en yüksek konsantrasyonlarının kışın (Ocak) ve en düşük konsantrasyonlarının yazın (Temmuz) saptanması nedeniyle seksüel siklusun tersine döndü. Bu sonuçlar, bu yerli mevsimlik damızlık antilopların doğal kurak ortamlarında hayatta kalma ve üremeleri için morfometrik ve hormonal ilişkiler sergilediğini göstermektedir. Anahtar Kelimeler : Antilop, Sahra Çölü, Mevsimsel değişim, Testiküler aktivite, Tiroid aktivitesi