¹Department of Obstetrics and Gynecology, Faculty of Medicine, Van Yuzuncu Yil University, TR-65080 Van - TURKEY
²Department of Chemistry, Division of Biochemistry, Faculty of Science, Van Yuzuncu Yil University, TR-65080 Van - TURKEY
³Department of Pathology, Faculty of Veterinary Medicine, Ataturk University, TR-25240 Erzurum - TURKEY
⁴Department of Biology, Van Yüzüncü Yil University, TR-65080 Van - TURKEY DOI : 10.9775/kvfd.2020.24305 Siklofosfamid (CD), insanlarda ovaryum dokusu üzerinde bir dizi yan etkilere sahiptir. Yaygın bir şekilde antikanser ilacı olarak ve otoimmün hastalıklarda kullanılır. Ayrıca, CD, reaktif oksijen türleri üretir. Bu çalışmada, siklofosfamid verilen dişi ratların over dokularında, Rhabdosciadium anatolyi (RA) ve klorojenik asidin (CA) histopatolojik değişiklikler ve immünohistokimyasal olarak belirlenen 8-OHdG üzerine olası koruyucu rolleri değerlendirildi. Dişi Wistar albino ratlar, her grupta sekiz olacak şekilde, altı deney grubuna ayrıldı: kontrol grubu, i.p olarak ilk gün için tek doz CD (200 mg/kg), CA (100 mg/kg) ve RA (300 mg/kg) için her gün, RA (300 mg/kg) + CD (200 mg/kg) ve CA (100 mg/ kg) + CD (200 mg/kg) grupları. Ratlara tüm gruplar için işlemler 7 gün süreyle uygulandı. CA ve RA uygulaması, ratlarda CD"nin neden olduğu ovotoksisite, over üzerine olumlu etkisi olması ile ilişkilidir. Germitif hücrelerinde gözlenen dejenerasyonu, aynı zamanda orta düzeyde görülen primordial follikül, primer, sekonder, tersiyer ve graf folliküllerin histopatolojik ve immünohistokimyasal bulgularının düzelmesini CA ve RA sağlayabilir. Bu nedenle sonuçlarımız, CD"nin neden olduğu ovotoksisiteye karşı klorojenik asit ve rabdosciadium anatolyi"nin koruyucu bir etki oluşturabileceğini düşündürmektedir. Anahtar Kelimeler : Siklofosfamid, Rhabdosciadium anatolyi, Klorojenik asid, 8-OHdG