¹Hacettepe University, Faculty of Science, Department of Biology, TR-06800 Beytepe, Ankara - TURKEY
²Hacettepe University Bee and Bee Products Research and Application Center, TR-06800 Beytepe, Ankara - TURKEY
³Bayburt University, Aydıntepe Vocational College, Department of Food Processing, TR-69500 Aydıntepe, Bayburt - TURKEY
⁴Hacettepe University, Faculty of Pharmacy, Department of Pharmaceutical Botany, TR-06100 Sıhhiye, Ankara - TURKEY DOI : 10.9775/kvfd.2017.18262 Bu çalışmada, Türkiye"nin Doğu Anadolu Bölgesi"nde bulunan Kars İli"nde üretilen balların coğrafi işaretlenmesi için gerekli bir aşama olan melissopalinolojik analizleri yapılmıştır. Bu kapsamda sekiz ilçeden, örnekleme metoduna göre yapılan istatistiksel analizlerle tespit edilen 100 bal örneğinin mikroskobik analizleri gerçekleştirilerek Kars balına kaynaklık eden nektarlı bitkiler tespit edilmiştir. Bu amaçla melissopalinolojik analizleri yapılan 100 adet örnek balda; Apiaceae, Asteraceae, Berberidaceae, Betulaceae, Brassicaceae, Boraginaceae, Campanulaceae, Caryophyllaceae, Chenopodiaceae, Cistaceae, Cyperaceae, Dipsacaceae, Ericaceae, Fabaceae, Iridaceae, Lamiaceae, Liliaceae, Malvaceae, Onagraceae, Papaveraceae, Plantaginaceae, Poaceae, Polygonaceae, Ranunculaceae, Rhamnaceae, Rosaceae, Rubiaceae, Rutaceae, Salicaceae ve Scrophulariaceae familyalarına ait taksonların polenleri değişik oranlarda tespit edilmiştir. Fabaceae familyasından Lotus corniculatus (99 örnek), Onobrychis radiata (99 örnek), Trifolium nigrescens (88 örnek), Boraginaceae familyasından Echium vulgaris (81 örnek) ve Myosotis lithoospermifolia (15 örnek) taksonlarına ait polenlere hemen hemen tüm bal örneklerinde rastlanılmış (dominant, sekonder, minör, eser) olmakla birlikte bu türler içinde de en yoğun olarak Onobrychis radiata polenleri gözlenmiştir. Ayrıca, melissopalinolojik analizler sırasında, ballarda polen teşhisinin yanı sıra 10 gram baldaki toplam polen sayısı (TPS-10) değerleri de hesaplanmıştır. Hesaplamalar sonucunda minimum: 226, maximum: 481157 ve ortalama: 31678 TPS-10 değerleri elde edilerek balların polence zenginlikleri belirtilmiştir. Sonuç olarak, bu çalışma ile arıcılık için floral zenginliğiyle önemli bir il olan Kars"ın ballarına ait coğrafi işaret çalışmalarının ilk basamağı gerçekleştirilmiştir. Anahtar Kelimeler : Kars, Melissopalinoloji, Bal, TPS-10