¹Department of Obstetrics and Gynecology, Faculty of Veterinary Medicine, University of Istanbul, TR-34320 Istanbul - TURKEY
²Istanbul University, Faculty of Veterinary Medicine, Horse Breeding and Coaching High School, TR-34320 Istanbul - TURKEY
³Department of Genetics, Aziz Sancar Institute of Experimental Medicine, University of Istanbul, TR-34093 Istanbul - TURKEY
⁴Department of Pathology Faculty of Veterinary Medicine, University of Istanbul, TR-34320 Istanbul - TURKEY
⁵Clinic of Reproductive Medicine, Vetsuisse-Faculty University of Zurich, Zurich, SWITZERLAND DOI : 10.9775/kvfd.2017.17885 Çalışmada kısraklarda tek ve çift tohumlama sonrası immun yanıt değerlendirildi. Farklı ırktan, 5-15 yaşlarında ve endometriyal biyopsi skoru I ve IIA olan 9 adet kısrak kullanıldı. İki östrus siklusunda iki uygulama yapıldı: (1) tek tohumlama (2) çift tohumlama. Herbir kısrak tek ve çift tohumlama olmak üzere iki deney grubunda da yer aldı. Tekli uygulamalarda hCG uygulaması sonrası 24. saatte tohumlama yapılıyorken; çiftli uygulamalarda hCG uygulaması sonrası 24. ve 48. saatte tohumlama yapıldı. Tohumlamadan hemen önce (0.) ve tohumlamadan sonraki 6., 30. ve 54. saatte uterus biyopsi örnekleri alındı. Yangı parametrelerinden IL-1β, IL-6, IL-8, iNOS, SAA, COX-2 ve CASP-3 mRNA ekspresyonları ve endometriumdaki histopatolojik değişimler değerlendirildi. Tekli gruptaki kısraklarda 6. saatdeki IL-6 mRNA expresyonları 30. ve 54. saatlerdeki değerlere göre yüksek bulundu (P<0.05). 0. ve 6. saatlerdeki CASP-3 ekspresyonları ise 54. saatdeki değerlere göre yüksek bulundu(P<0.05). Sonuç olarak tekli ve çiftli gruplar arasında IL-1β,-6,-8, iNOS, SAA ve COX-2 expresyonları açısından fark bulunmadı. Taze semen ile yapılan tohumlamalardan sonra bahsi geçen gen expresyonlarına bakarak immun yanıt hakkında ön fikir elde edilebileceği anlaşıldı. Anahtar Kelimeler : Kısrak, Tohumlama sonrası endometritis, Yangı öncesi sitokinler, Tohumlama