¹Department of General Surgery, Faculty of Medicine, Sivas Cumhuriyet University, TR-58140 Sivas - TURKEY
²Department of Internal Medicine, Faculty of Medicine, Sivas Cumhuriyet University, TR-58140 Sivas - TURKEY
³Department of Physiology, Faculty of Medicine, Sivas Cumhuriyet University, TR-58140 Sivas - TURKEY
⁴Department of Pathology, Faculty of Veterinary Medicine, Sivas Cumhuriyet University, TR-58140 Sivas - TURKEY DOI : 10.9775/kvfd.2021.26460 Takrolimus güçlü ve iyi tolere edilen bir ilaç olmasına rağmen; bazı yan etkileri vardır. Melatonin ve mikofenolat mofetil (MMF), ilaca bağlı hasara karşı bazı koruyucu özelliklere sahiptir. Biz bu çalışmada sıçanlarda Takrolimus kaynaklı nefrotoksisiteye karşı melatonin ve MMF"nin koruyucu etkisini değerlendirmeyi amaçladık. Hayvanlar beş eşit gruba ayrıldı (n=6): Kontrol grubu (tedavi edilmemiş), grup II Takrolimus, grup III Takrolimus +melatonin, grup IV Takrolimus + MMF ve grup V Takrolimus + melatonin + MMF. Takrolimus, günde bir kez 2 mg/kg oral olarak uygulandı. Melatonin ve MMF, sırasıyla günde bir kez 10 mg/kg ve 40 mg/kg oral olarak uygulandı. Takrolimus grubunda böbrek dokusu malondialdehit (MDA), toplam oksidatif stress (TOS), interlökin-1 ve tümör nekroz faktör-alfa düzeyleri daha yüksek, katalaz ve toplam antioksidatif stress (TAS) düzeyleri daha düşüktü. Takrolimus grubunda glomerüler konjesyon, intertübüler kanama, hiyalin oluşumu, dejeneratif-nekrotik tübül epiteli ve mononükleer hücre infiltrasyonu gibi ciddi histopatolojik değişiklikler görüldü. Takrolimus ile birlikte melatonin ve MMF kullanılan gruplarda belirgin bir iyileşme oldu. Takrolimusun oksidatif stres yoluyla nefrotoksisiteye neden olduğu gösterilmiştir. Melatonin ve MMF birlikte veya ayrı ayrı böbreği Takrolimusun neden olduğu oksidatif stres hasarına karşı korumaktadır. Keywords : Tacrolimus, Melatonin, Mycophenolate mofetil, Nefrotoksisite, Oksidatif stres