¹Kafkas University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Anatomy, TR-36100 Kars - TURKEY
²Kafkas University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Histology and Embryology, TR-36100 Kars - TURKEY
³Batman University, Department of Histology and Embriology, TR-72000 Batman - TURKEY DOI : 10.9775/kvfd.2021.26247 Bu çalışma Norduz koyunlarında interdigital bezin morfolojik, morfometrik ve histolojik özelliklerini belirlemek amacıyla yapıldı. Bu amaçla 12 adet erkek ve 12 adet dişi Norduz koyununun ön ve arka ayaklarındaki interdigital bezler kullanıldı. Öncelikle ayaklardan interdigital bezler diseke edilerek alındı. %10 luk formaldehit solüsyonunda tespit edildikten sonra morfometrik ve histolojik incelemeler için kullanıldı. İki parmak arasında bulunan interdigital bezin phalanx media"nın corpus"u üzerinde yerleşmiş geniş bir gövdeye (corpus) sahip olduğu ve gövdeden uzanan phalanx proximalis ile phalanx media arasındaki eklemin ön kısmına açılan uzun bir boşaltım kanalından oluştuğu tespit edildi. Bez şekilsel olarak pipoya benzetildi. İnterdigital bezlerin akıtıcı kanal kısmının üzerinden digital kumpas yardımı ile akıtıcı kanalın uzunluğu, çapı ve kanal açıklığının çapı ölçüldü. Bezlerin corpus"u üzerinden ise corpus"un proximal, orta ve distal çapı ile corpus"un uzunluğu aynı yöntem ile ölçüldü. Dişilerde interdigital bezin ortalama gövde (corpus) uzunluğu sağ tarafta 15.05±4.80 mm, sol tarafta 15.90±4.39 mm, erkeklerde ise sağ tarafta 15.58±4.00 mm, sol tarafta 16.14±3.02 mm olarak tespit edildi. Akıtıcı kanal uzunluğu ise dişilerde 20.98±4.50 mm, 21.39±5.51 mm, erkeklerde 21.94±2.61 mm, 21.94±2.91 mm olarak tespit edildi. Erkek Norduz koyunlarının ön ve arka ayaklarından ölçülen L2 ve L7 parametreleri istatistiksel olarak anlamlıydı. Doku kesitlerine Triple, Hematoksilen&Eozin (H&E) ve Periodik Asit Schiff (PAS) boyamaları uygulandı. İnterdigital bezin epidermis, dermis ve kapsül bölümlerinden oluştuğu görüldü. Dermis"in kapsüle yakın olan bölümünde apokrin bezler ayırt edildi. Erkek koyunlarda PAS+ alanların dişi koyunlarına göre daha yoğun olduğu belirlendi. Dişi ve erkek Norduz koyunlarının interdigital bezlerinde histolojik olarak herhangi bir farklılık saptanmadı. Keywords : İnterdigital bez, Norduz koyunu, Morfometri, Morfoloji, Histoloji