¹Van Yüzüncü Yıl University, Faculty of Medicine, Department of Histology and Embryology, TR-65080 Van - TURKEY
²Van Yüzüncü Yıl University, Vocational Higher School of Healthcare Studies, TR-65080 Van - TURKEY DOI : 10.9775/kvfd.2020.25058 Bu çalışmanın amacı, Kitosan (K) ve Kitosan Oligosakkarit (KOS) sodyum fl orür (NaF) kaynaklı testis hasarı üzerindeki potansiyel koruyucu etkilerini araştırmaktır. Kırk iki erkek Wistar sıçanı altı gruba ayrıldı (n=7). Kontrol grubuna fl orsuz içme suyu verildi. NaF grubuna içme suyunda NaF (100 mg/L) verildi. NaF+K grubuna NaF (100 mg/L) ve K (250 mg/kg/gün) verildi. NaF + KOS grubuna NaF (100 mg/L) ve KOS (250 mg/ kg/gün) verildi. K grubuna K (250 mg/kg/gün) verildi. KOS grubuna KOS verildi (250 mg/kg/gün). Sıçanlara gastrik gavaj ile K ve KOS verildi. NaF grubunda, toplam spermatogonyum sayısı, Leydig hücresi sayısı, toplam testis hacmi, toplam germinal epitel hacmi, toplam seminifer tübül hacmi, seminifer tübüllerin toplam uzunluğu ve germinal epitel yüksekliği kontrol grubuna göre anlamlı olarak azalmıştır (P<0.05). Bu parametreler NaF + K ve NaF + KOS gruplarında NaF grubu ile karşılaştırıldığında istatistiksel açıdan önemli (P<0.05) biçimde artmıştır. Ayrıca NaF grubunda GSH ve CAT önemli derecede (P<0.05) azalırken, MDA önemli biçimde artmıştır. K ve KOS bu değişiklikleri hafifl ettiği gözlenmiştir. Bu bulgular, verilen dozdaki NaF"nin testis hasarına neden olabileceğini, K ve KOS"un sitoprotektif etkilerinin olabileceğini göstermektedir. Keywords : Kitosan, Kitosan oligosakkarit, Sıçan, Sodyum fl orür, Stereoloji, Testis