¹Department of Veterinary Basic Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, IRAN
²Department of Clinical Science, Faculty of Veterinary Medicine, Shahrekord University, Shahrekord, IRAN
³Research Institute of Animal Embryo Technology, Shahrekord University, Shahrekord, IRAN
⁴Department of Pathology, Faculty of Veterinary Medicine, Shahrekord University, Shahrekord, IRAN
⁵Biotechnology Research Institute, Shahrekord University, Shahrekord, IRAN
⁶Department of Veterinary Clinical Science, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, IRAN
⁷Department of Pharmacology, School of Medicine, Qazvin University of Medical Sciences, Qazvin, IRAN DOI : 10.9775/kvfd.2019.21726 Çeşitli kanser ilaçlarının toksisitelerine bağlı olarak eşey hücreleri gibi yüksek bölünme kapasitesine sahip çeşitli hücrelerde meydana gelen hasara karşı antioksidanlar koruyucu olabilir ve bu durum testis dokusunda kemoterapötik ilaçlarla oluşan hasarda etkili olabilir. Bu amaçla, 24 saat busulfan uygulaması sonucunda 30 ergin erkek Wistar rat altı gruba ayrıldı. İntraperitoneal olarak 6 hafta süresince DMSO grubuna fizyolojik tuzlu su ve DMSO (busulfan çözücüsü olarak) uygulandı. Diğer gruplarda busulfan uygulamasına ilave olarak E (Vit-E grubu), L-karnitin ve melatonin (LM grubu), atorvastatin ve melatonin (AM grubu), atorvastatin, L-karnitin ve melatonin (ALM grubu) uygulamaları gerçekleştirildi. Hayvanlarda dekapitasyonu takiben testis dokuları alındı ve DAZL, Bcl2, ve Casp3 miktarları karşılaştırmalı olarak moleküler açıdan değerlendirildi. Çalışma sonucu, Vit-E uygulanan ratlarda DAZL ekspresyonunun kontrol grubuna oranla daha fazla olduğu gözlemlendi (P<0.01). LM (P<0.008) ve ALM (P<0.001) gruplarında Bcl2 ekspresyonu aşağı yönde regule edilirken, AM (P<0.001) ve ALM (P<0.007) gruplarında Casp3 ekspresyonu anlamlı derecede control grubuna oranla daha azdı. Kontrol ile karşılaştırıldığında Vit-E uygulanan grupta Casp3 ekspresyonunun anlamlı derecede yüksek olduğu belirlendi. Sonuç olarak, busulfan kaynaklı hasarın Vit-E uygulaması sonucu DAZL ekspresyonu yolu ile normalize edildiği tespit edildi. Busulfan ile erkek ratlarda spermatogenez üzerine oluşturulan hasara karşı çalışmada uygulanan diğer antioksidanların hasarı azaltmada etkili olmadığı ancak bazılarının apoptozis üzerine etkisinin olduğu belirlendi. Keywords : Rat, Busulfan, Vitamin E, Melatonin, L-karnitin, Atorvastatin, DAZL, Bcl2, Casp3