¹Department of Histology and Embryology, Faculty of Veterinary Medicine, University of Firat, TR-23119 Elazig - TURKEY
²Department of Plant and Animal Production, Vocational School of Technical Sciences, University of Gaziantep, TR-27310 Gaziantep - TURKEY
³Department of Animal Science, Faculty of Veterinary Medicine, University of Firat, TR-23119 Elazig - TURKEY
⁴Department of Animal Nutrition and Nutritional Diseases, Faculty of Veterinary Medicine, University of Firat, TR-23119 Elazig - TURKEY DOI : 10.9775/kvfd.2016.16116 Bu araştırma erken dönem termal koşullandırmanın, yem kısıtlamasının, rasyona portakal kabuğu esansiyel yağı (PEY) ilavesinin veya bunlarının kombinasyonlarının ince bağırsak morfolojisi ve ince bağırsaklardaki serotonin-immunoreaktif (IR) endokrin hücrelerin yoğunlukları üzerine olan etkilerinin ölçülmesi için yapıldı. 168 adet 7 günlük yaşta Japon bıldırcınları, 24 saatlik açlık veya sıcaklık stresi uygulaması ve bunların rasyona PEY (300 ppm) eklenen veya eklenmeyen alt grupları olacak şekilde altı gruba ayrıldı. Yem kısıtlaması ve termal koşullandırmanın duodenum için kontrol gruplarında, jejunum için ise PEY gruplarında villus yüksekliğini artırdığı saptandı. Ayrıca yem kısıtlaması ve termal koşullandırmanın duodenumda ve jejunumda villus yüksekliği/kript derinliği (VY/KD) oranını artırırken, bu uygulamaların ileumda bu oranı etkilemediği belirlendi. Rasyona PEY ilavesinin tüm ince bağırsak kriptlerindeki serotonin-IR endokrin hücre sayısını arttırtığı tespit edildi. Erken dönem termal koşullandırmanın özellikle rasyona PEY eklenen gruplarda duodenum, jejunum ve ileumdaki serotonin-IR endokrin hücre sayısını arttırdığı gösterildi. Bu bulgular, bıldırcınlarda erken dönem termal koşullandırma ve yem kısıtlaması uygulamalarının sıcaklık stresinin neden olduğu intestinal morfoloji üzerindeki olumsuz etkilerini genel olarak önleyebileceğini göstermektedir. Keywords : Termotolerans, Açlık, Portakal kabuğu esansiyel yağı, İntestinal morfoloji, İmmunohistokimya, Serotonin