¹Houari BOUMEDIENE University of Sciences and Technology, Faculty of Biology, Laboratory of Research on Arid Lands, Bab Ezzouar 16111, Algiers, ALGERIA
²Benyoucef BENKHEDDA University of Algiers 1, Department of Biology, 16000, Algiers, ALGERIA
³Saad DAHLEB University Blida 1, Institute of Veterinary Sciences, 09100, Blida, ALGERIA
⁴Rabie BOUCHAMA National Higher Veterinary School, Oued Smar, 16059, Algiers, ALGERIA
⁵Mohamed Bachir EL IBRAHIMI Normal Higher School of Kouba, Department of Biology, Laboratory of Biology and Animal Physiology, 16308, Algiers, ALGERIA
⁶Science and Humanities Confluence Research Center - (EA 1598), 69002, Lyon, FRANCE DOI : 10.9775/kvfd.2023.29148 Bu çalışmanın amacı, kurak bölgelerde yaşayan göçebe keçilerin Corpus luteum"unun (CL) histomorfometrisini ve immünohistokimyasını incelemektir. Gebe ve gebe olmayan keçilerin ovaryumları mezbahalardan toplanmış, tartılmış, ölçülmüş ve daha sonra Ki-67, aktif kaspaz-3, aromataz ve progesteron reseptörünün histolojik, histokimyasal ve immünolokalizasyonu için tamponlu formalin içinde sabitlenmiştir. Bulgular, CL"nin ovaryum ağırlığını önemli ölçüde etkilediğini göstermiştir (P<0.001). CL (P<0.05) ve büyük luteal hücrelerin (P<0.001) çapları gebe CL"de gebe olmayan CL"ye kıyasla daha yüksekti. Gebe olmayan CL"de, Ki-67"nin immün boyanması sadece küçük luteal hücre çekirdeklerinde gözlenirken, aktif kaspaz-3, büyük ve küçük luteal hücre sitoplazmalarında tespit edilmiştir. Aromataz, CL ve kapsül hücrelerinin sitoplazmasında tespit edilmiş, buna karşın progesteron reseptörü tüm luteal hücrelerin sitoplazmasında ve bazı luteal hücre çekirdeklerinde gözlenmiştir. Göçebe keçilerinde, CL"nin ovaryum biyometrik parametrelerini etkilediği sonucuna vardık. Gebe olmayan CL"nin gelişimi ve luteolizi, luteotropik ve luteolitik belirteçler arasındaki denge altında görünmektedir ve luteoliz, kaspaz-3 yolu üzerinden apoptoz ile gerçekleşmektedir. Keywords : Aktif kaspaz-3, Aromataz, Korpus luteum, Keçi, Histomorfometri, İmmünohistokimya, Progesteron reseptörü