¹Ataturk University, Faculty of Veterinary Medicine, Department of Microbiology, TR-25240 Erzurum - TÜRKİYE
²Ataturk University, Faculty of Medicine, Department of Medical Microbiology, TR-25240 Erzurum - TÜRKİYE
³University of Seyh Edebali, Faculty of Medicine, Department of Pharmacology, TR-11000 Bilecik - TÜRKİYE DOI : 10.9775/kvfd.2023.29132 Escherichia coli K99 (F5) suşu buzağı ölümlerine sebep olan bakteriyal etkenlerden biridir. F5, patojenik E. coli suşlarının bağırsak hücrelerine yapışmasını ve ince bağırsağı kolonize etmesini sağlayan bir adezindir. F5"in varlığı, bakteri izolatının Enterotoksijenik E. coli olarak sınıflandırılmasını sağlar. Arı zehiri ve arı zehrinden izole edilen eksozomlar, antimikrobiyal ve antibiyofilm aktivite sergileyen bioaktif bileşiklerdir. Bu çalışmanın amacı buzağı ishaline sebep olan E. coli,"ye karşı arı zehiri ve arı zehrinden izole edilen eksozomların antimikrobiyal ve antibiyofilm aktivitesini ortaya koymaktır. E. coli suşlarına karşı hem eksozom hem de arı zehirinin minimum inhibisyon konsantrasyonu (MIC), antibiyofilm aktivitesi ve fraksiyonel inhibisyon konsantrasyonları (FIC) ve L929 hücrelerinde canlılık oranları belirlendi. İmmünohistokimyasal olarak hücre hasarı floresan mikroskop altında incelendi. Çalışmamızda arı zehirinden izole edilen eksozomların MIC değeri 1.95 μg/mL olarak tespit edildi. Amoksisilin klavulonik asit ile yapılan kombinasyonlarda 0.44 değer ile sinerjik etki tespit edildi. Antibiyofilm aktivitesi arı zehrinde %48.8 oranında belirlenirken arı zehri eksozomu % 60.4 oranında biyofilm tabakasını inhibe ettiği tespit edildi. L929 hücre hatlarında kombinasyon grupların canlılık oranını düşürdüğü rapor edildi. Arı zehri eksozomları arı zehrinden daha fazla bakteriler üzerinde etkili olmaktadır. Sonuç olarak; biyouyumlu molekül olan ve kargo elemanı olarak görev yapan arı zehiri eksozomunun antimikrobiyal ve özellikle antibiyofilm aktivite sergilemesi artan antibiyotik direncine karşı alternatif bir yaklaşım olması önem arz etmektedir. Keywords : Antibakteriyel aktivite, Antibiyofilm aktivitesi, Eksozom, Escherichia coli, Fraksiyonel inhibisyon konsantrasyonu, Sinerjistik etki