¹Department of Surgery, Faculty of Veterinary Medicine, Selcuk University, TR-42130 Konya - TURKEY
²Department of Surgery, Faculty of Veterinary Medicine, Balikesir University, TR-10145 Balikesir - TURKEY DOI : 10.9775/kvfd.2021.25457 FAST (travma için odaklanılmış sonografi) travmaya bağlı pnömotoraks, hemotoraks, hemoabdomen, idrar kesesi rupturu, organ hasarı gibi durumların değerlendirilmesi için geliştirilmiş bir ultrasonografi protokolüdür. Hızlı teşhis için travma hastasının sunumu sırasında uygulanır. Çalışmada travmatize olmuş köpeklerde ilk triyaj muayenelerinden FAST ve ATT (Animal Trauma Triage) skorlama sistemi sonuçları karşılaştırılarak, bu önemli triyaj muayene yöntemlerinin birbirlerini destekleyip desteklemediklerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Çalışma materyalini; 2019-2020 yılları arasında Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Cerrahi Kliniği"ne travma şikayeti ile getirilmiş farklı ırk, cinsiyet ve yaştaki 50 köpek oluşturdu. Travma sonrası üzerinden 24 saat geçmemiş köpekler çalışmaya dahil edildi. FAST ve ATT skorlama sistemi her bir hayvan için uygulandı. Travma geçiren 50 köpeğin ATT skorlaması 3 kategoriye ayrılarak değerlendirildi; 21 köpeğin ATT skoru iyi (0-5), 19 köpeğin ATT skoru orta (6-11) ve 10 köpeğin ATT skoru kötü (12-18) bulundu. 12 köpekte (%24) T-FAST muayenesinde toraks bölgesinde, 10 köpekte (%20) A-FAST muayenesinde abdominal bölgede anormal bulgular belirlendi. Spearman korelasyon analizi, travmalı köpeklerde ATT skoru ve A-FAST (r=0.04, P=0.75) ile ATT skoru ve T-FAST (r=0.140, P=0.33) arasında önemli bir ilişki olmadığını gösterdi. Sonuç olarak, travma geçiren köpeklerde ATT skoru ne olursa olsun, olası torasik veya abdominal patolojik durumların acil olarak saptanması için FAST uygulanması gerektiği sonucuna varıldı. Keywords : FAST, Köpek, Odaklı sonografi, Travma, ATT